W samym sercu stolicy Niemiec, na Kulturforum nieopodal Potsdamer Platz, znajduje się jedno z najważniejszych muzeów malarstwa europejskiego.

Jest to jedno z najważniejszych muzeów sztuki w Europie i prawdziwa perła na mapie kulturalnej Berlina.

Galeria prezentuje jedną z największych i najcenniejszych na świecie kolekcji malarstwa europejskiego. Jest to miejsce, w którym miłośnicy malarstwa mogą podziwiać arcydzieła najwybitniejszych artystów od średniowiecza po XVIII wiek. Gemäldegalerie przypomina, czym jest klasyczne piękno, precyzja pędzla i ponadczasowa opowieść ukryta w malarskich detalach.

Kolekcja pruskich władców

Początki tych zbiorów sięgają 1830 roku, kiedy to zbiory malarstwa po raz pierwszy udostępniono publiczności w Królewskim Muzeum zaprojektowanym przez Karla Friedricha Schinkla na Wyspie Muzeów.

Sercem kolekcji były dzieła zgromadzone przez pruskich Hohenzollernów – Fryderyka Wilhelma I i Fryderyka II Wielkiego – oraz obrazy pochodzące z królewskich zbiorów polskich Wazów, Jana III Sobieskiego i Stanisława Augusta Poniatowskiego, które trafiły do Berlina w wyniku grabieży i konfiskat podczas rozbiorów Polski.

Choć budynek muzeum otwarto dopiero w 1998 roku, kolekcja sięga o wiele głębiej – aż do czasów dynastii Hohenzollernów. Pruscy władcy zaczęli gromadzić obrazy już w XVI wieku, a zbiory te przez stulecia rosły w siłę. W czasie II wojny światowej wiele dzieł ewakuowano, by uchronić je przed zniszczeniem, jednak część kolekcji przepadła bezpowrotnie.

Po wojnie zbiory zostały podzielone między Berlin Wschodni i Zachodni. Dopiero po zjednoczeniu Niemiec podjęto decyzję o stworzeniu nowoczesnej siedziby dla połączonej kolekcji – tak powstała obecna Gemäldegalerie. Zbiory zostały zintegrowane w nowoczesnym budynku Kulturforum.

Artyści mają głos

Muzeum zaprojektowano z myślą o obrazie jako głównym bohaterze. Architektura budynku jest minimalistyczna i funkcjonalna – nie odciąga uwagi, lecz ją skupia. To właśnie pozwala się skoncentrować się na artystach i ich dokonaniach.

Można powiedzieć, że Gemäldegalerie jest prawdziwym rajem dla miłośników malarstwa. Na przestrzeni 7000 metrów kwadratowych, w 72 salach, prezentowanych jest ponad 1200 arcydzieł, a cała trasa zwiedzania liczy niemal dwa kilometry.

Galeria słynie z największej na świecie kolekcji niemieckiego malarstwa renesansowego, a także z doskonałego zbioru malarstwa niderlandzkiego i włoskiego. Ekspozycja podzielona jest na dziesięć kategorii, obejmujących malarstwo niemieckie, niderlandzkie, flamandzkie, włoskie, hiszpańskie, francuskie i angielskie z różnych epok.

Szczególną uwagę zwraca centralna sala poświęcona Rembrandtowi, która stanowi serce muzeum. Gemäldegalerie posiada jedną z największych i najważniejszych na świecie kolekcji obrazów Rembrandta – obecnie około 20 dzieł mistrza, co czyni ją trzecią co do wielkości po Rijksmuseum w Amsterdamie i Metropolitan Museum w Nowym Jorku.

Wśród najcenniejszych obrazów Rembrandta w Gemäldegalerie znajdują się zarówno sceny biblijne, portrety, jak i pejzaże oraz kompozycje rodzajowe. Do najważniejszych należą: Zuzanna i Starcy, Autoportret, Portret Saskii – żony malarza, Przypowieść o bogaczu, Mojżesz rozbijający tablice, czy Krajobraz z mostem.

Co ciekawe, to właśnie tutaj można zobaczyć największą kolekcję renesansowego malarstwa poza Włochami. Podziwiać można m.in. dzieła Rafaela i Tycjana. Gemäldegalerie posiada w swojej kolekcji dzieło Caravaggia – obraz Amor Zwycięski.

Oprócz wymienionych obrazów do najcenniejszych dzieł należą: Madonna w kościele Jana van Eycka, Przysłowia niderlandzkie Pitera Bruegla Starszego, czy Święty Jan na Patmos Hieronima Boscha.

Wyjątkowa przestrzeń i atmosfera

Galeria jest bez wątpienia miejscem wyjątkowym. Na takie miano zasługuje dzięki wspomnianej minimalistycznej architekturze. To jednak nie wszystko. Warto zwrócić uwagę na kompleksowość kolekcji i jej przekrojowość przez wiele epok. Pozwala to prześledzić ewolucję stylów, tematów i technik na przestrzeni wieków.

Kameralność obiektu i ascetyczne wyeksponowanie dzieł na małych przestrzeniach stwarzają wrażanie kameralności i ułatwiają skupienie. Jest to odmienny sposób prezentacji niż m.in. w Galerii Uffizi we Florencji, czy w Muzeum Prado w Madrycie. Zwiedzanie ułatwia dostępność cyfrowych katalogów i audioprzewodników w kilku językach.

Dzięki tym cechom Gemäldegalerie pozwala na wyjątkowo bliski kontakt ze sztuką – bez tłumów i pośpiechu, w przestrzeni stworzonej z myślą o kontemplacji. Lokalizacja w sercu Kulturforum umożliwia połączenie wizyty z innymi atrakcjami kulturalnymi Berlina. Co więcej, dzięki świetnemu położeniu, można połączyć wizytę w Gemäldegalerie z innymi atrakcjami, takimi jak Filharmonia Berlińska czy Neue Nationalgalerie.

Autor: Agnieszka Nowak i Leszek Nowak, www.travel2.pl i www.2ba.pl

• « poprz.
• nast. »