wtorek, 19 marca 2024

 

Urodził się 18 lipca 1523 roku. Razem z bratem Fryderykiem III dorastał w czasach triumfu reformacji w księstwie co ukształtowało światopogląd religijny księcia. W roku 1545 na mocy układu politycznego ojca Fryderyka II z elektorem brandenburskim dochodzi do ślubu Jerzego II z córką elektora Barbarą. Książę Jerzy II ma wówczas 22 lata, jego oblubienica 18 lat. Ślub odbył się 15.II.1545 roku. Po dwóch latach umarł ojciec - Fryderyk II i księstwo podzielono losowaniem między braci. Brzeg przypadł Jerzemu. Fryderyk III wskutek bezmyślnej polityki i niegospodarności traci Legnicę, a król nadał ją Jerzemu II.

 

jerzy i barbara

 

Stojąc u progu władzy 24 letni książę już wówczas wykazywał siłę charakteru i światłość umysłu. Jeszcze za życia ojca podejmuje ważne decyzje przy budowie zamku. Jerzy II odnosi wielkie sukcesy gospodarcze. Rozwinął działalność gospodarczą na niespotykaną skalę, tworząc Brzeg ośrodkiem handlu o znaczeniu międzynarodowym. Dochody przynoszą nie tylko opłaty czynszowe i dziesięciny z tytułu posiadanego terytorium. Brzeg leżąc na szlaku handlowym od zawsze czerpał zyski z handlu drzewem, opłat celnych i tranzytowych zarówno drogą lądową jak i wodną. Książę umiejętnie wykorzystał położenie geograficzne. Olbrzymie dochody przynosiły międzynarodowe targi bydlęce odbywające się na jarmarku w dniu św. Jakuba (1 czerwiec), na błoniach na prawym brzegu Odry (pomiędzy Brzegiem a Pisarzowicami). Kupcy z Czech, Niemiec, Flandrii kupowali woły spędzone z Polski. Obroty szacuje się na około 15000 - 18000 sztuk bydła rocznie. Ma to nawet odbicie w jednym z sentymentalnych poematów Jana Kochanowskiego:

 

"Nie masz dziś w Polszcze Jedno kupce a rataje ,
To njwiątsze misterstwo, Kto do Brzegu z woły,
A do Gdańska wie drogę z żytem a z popioły."

 

Równocześnie książę Jerzy II odnosił sukcesy w sprawach politycznych. Dostojna książęca postawa, wymowa pełna powagi, nienaganne dworskie maniery, bystrość umysłu i znajomość języków zjednały księciu wielu przyjaciół do których zaliczał się również król Polski Stanisław August.

Król Czech - zwierzchnik lenny nieraz mianował Jerzego II swoim przedstawicielem. Książę gościł w Brzegu na zamku oraz towarzyszył w podróży na tron Polski - Henrykowi Walezemu późniejszemu królowi Francji. Załatwił ugodowo sporne sprawy między Koroną Polską a Śląskiem. Sprzyjał interesom Polski, miał w niej wielu przyjaciół z którymi korespondował w języku polskim.

Był książę ostatnią instancją w sprawach religijnych, występując w roli arbitra pomiędzy katolikami a ewangelikami jak też pomiędzy samymi ewangelikami.

Jerzy II wydawał na cele reprezentacyjne duże sumy pieniędzy nie troszcząc się zbytnio o spłatę długów. Wychodził z założenia, że przywilejem książęcym jest prowadzić wystawny tryb życia. Pieniądze wydawał nie tylko na kosztowne podróże i przyjęcia. Podejmuje szereg inwestycji budowlanych w Brzegu. Szczególnym dziełem jest dokończenie przebudowy i rozbudowy Zamku we wspaniałą renesansową rezydencję, najpiękniejszą budowlę tego stylu na Śląsku. Jest inicjatorem i fundatorem piastowskiego Gimnazjum, szkoły o oddziaływaniu kulturowym wykraczającym poza granice Śląska. Przebudowuje kościół przyzamkowy Św.Jadwigi i  wystawia Mauzoleum Piastów Brzeskich. Po pożarze starego, gotyckiego ratusza w 1569r. namawia radę miasta i pomaga sfinansować budowę Ratusza stojącego do dziś w niezmienionej formie. Obawiając się najazdów tureckich Jerzy II umacnia miasto fortyfikacjami - tworząc Brzeg twierdzą. Pomogły one miastu oprzeć się najazdowi szwedzkiemu jeszcze 100 lat później! Obecnie jedyną pozostałością po tych umocnieniach jest Brama Odrzańska. W mieście powstaje wiele ozdobnych kamienic.

Księcia bardzo interesowały sprawy mieszkańców Brzegu. Stwierdzając nieporządek w mieście i niedobre zwyczaje, Jerzy II wydał szereg rozporządzeń wkraczając niemal w każdą dziedzinę życia brzeżan. Wydał m.in. ordynacje przeciwpożarową, piwowarską, weselną, strażniczą, katowską, kościelną, szkolną, pogrzebową dla murarzy, cieśli i wiele innych. Trzeba przyznać, że niejednokrotnie utrudniały one normalne funkcjonowanie mieszkańców.

Głównymi budowniczymi Zamku, Ratusza i Gimnazjum są  Jakub, Franciszek a później Jan Parrowie pochodzący z północnych Włoch. Pomaga im Bernard Niuron - główny budowniczy fortyfikacji w Brzegu i szwagier Jakuba Parra. Sukces budowy wspaniałego zamku brzeskiego sprawia, że Jan i Jakub Parrowie otrzymują później szereg propozycji m.in. pomagają przy budowie zamku królewskiego w Warszawie, budują zamek królewski w Uppsali w Szwecji oraz wznoszą słynny zamek Kalmar.

Jerzy II umarł 7 maja 1586 roku. w wieku 63 lat. Jego żona Barbara żyła jeszcze 9 lat w zamku brzeskim. Władzę sprawowali synowie rezydujący za życia matki w Oławie. W 1592 roku zmarł młodszy syn Jan Jerzy w związku z czym po śmierci matki Barbary w 1595 roku władzę w księstwie brzesko - legnickim objął 45 - letni Joachim Fryderyk.
Książę Jerzy II uznany jest za najwybitniejszego władcę spośród wszystkich Piastów brzeskich. Cechowała go sprawiedliwość, gospodarność i mądrość. Jego światopogląd daleko wykraczał poza granice otaczającej go rzeczywistości. Spokojne czasy w których żył, pozwoliły mu na realizację wielu zamierzeń. Do dziś Brzeg szczyci się wspaniałościami, które właśnie ten książę pozostawił.